Γράφει η Ελένη Καρπούζα, Εκπαιδευτικός ΠΕ70, MSc Συμβουλευτικής εφαρμοσμένης σε εκπαιδευτικά και κοινωνικά περιβάλλοντα.

Με περιοχές της χώρας μας να βρίσκονται σε δεύτερο lockdown, πολλοί γονείς προβληματίζονται για το πώς να βοηθήσουν τα παιδιά τους αυτή την περίοδο. Παρακάτω θα βρείτε μερικές συμβουλές.

1. Διατηρήστε μια ρουτίνα

Τα παιδιά χρειάζονται σταθερότητα. Αυτή είναι που τα κάνει να νιώθουν ασφάλεια. Το σχολείο βοηθάει σημαντικά σε αυτό, καθώς τα έχει βάλει σε μια ρουτίνα. Αλλά και στο σπίτι είναι σημαντικό να διατηρείτε ένα συνεπές πρόγραμμα: κοιμηθείτε νωρίς, ξυπνήστε νωρίς, φάτε σε σταθερές ώρες, κάντε τις δραστηριότητές σας όπως συνηθίζατε (στο μέτρο που αυτό είναι εφικτό). Για αποφυγή προβλημάτων με τον ύπνο, που μπορεί να προκληθούν λόγω της πανδημίας, δημιουργείστε τη δική σας ρουτίνα ύπνου, π.χ. μπάνιο – πλύσιμο δοντιών – παραμύθι ή χαλαρή μουσική – φιλάκι/αγκαλίτσα για καληνύχτα.  Μια τέτοια ρουτίνα θα βοηθήσει τα παιδιά να χαλαρώσουν και θα προετοιμάσει τον οργανισμό τους για έναν βαθύ και ξεκούραστο ύπνο.

2. Φροντίστε τη διατροφή σας

Η διατροφή σχετίζεται άμεσα με την υγεία μας. Ένας λόγος παραπάνω τώρα, που δεν θέλουμε να αρρωστήσουμε, να της δώσουμε μεγαλύτερη σημασία. Βάλτε στην καθημερινότητά σας πολλά φρέσκα φρούτα και λαχανικά, ώστε να κρατήσουν σε φόρμα το ανοσοποιητικό σας. Τα παιδιά μιμούνται αυτό που βλέπουν και όχι αυτό που τους λέτε, οπότε προσπαθήστε να τους δίνετε το καλό παράδειγμα. Σε καμία περίπτωση μην τα πιέζετε να φάνε, αλλά φροντίστε να υπάρχουν στο σπίτι πολλές υγιεινές επιλογές και ελάχιστες ανθυγιεινές. Και φυσικά δώστε τους τη δυνατότητα να διαλέξουν (π.χ. Προτιμάς μπανάνα, μήλο ή σταφύλι για κολατσιό;)!

3. Κλείστε την τηλεόραση

Είναι κατανοητό: θέλετε να ενημερώνεστε για το «τι γίνεται στον κόσμο» ή τέλος πάντων να έχετε μια «παρέα» μέσα στο σπίτι. Όμως ο εγκέφαλος των παιδιών δεν μπορεί να επεξεργαστεί όλη αυτή την πληθώρα οπτικοακουστικών ερεθισμάτων με τα οποία μας κατακλύζουν τα δελτία ειδήσεων. Τα μικρά παιδιά απομονώνουν μεμονωμένες πληροφορίες που ακούνε, με αποτέλεσμα να μπερδεύονται και να τρομάζουν εύκολα. Οπότε, αποφύγετε την τηλεόραση όσο τα παιδιά είναι μπροστά. Καλύτερα να μάθουν ό,τι χρειάζεται να ξέρουν από εσάς.

4. Εστιάστε στα πράγματα που μπορείτε να ελέγξετε

Όχι, δεν μπορείτε να κάνετε κάτι για το εμβόλιο που δεν έχει βγει ακόμη ούτε για τα κρούσματα που αυξάνονται. Μπορείτε όμως να πλένετε τα χέρια σας, να κρατάτε αποστάσεις και να φοράτε τη μάσκα σας, όπου χρειάζεται. Η υπέρμετρη ανησυχία και ο φόβος που παραλύει είναι απόλυτα φυσιολογικές αντιδράσεις σε τέτοιες ακραίες συνθήκες, αλλά δεν σας βοηθούν πουθενά. Δώστε έμφαση στα πράγματα που περνούν από το δικό σας χέρι, ώστε και τα παιδιά σας να μάθουν να κάνουν το ίδιο.

5. Βοηθήστε τα παιδιά να προσαρμοστούν στους νέους κανόνες

Απ’ ό,τι φαίνεται η πανδημία είναι ξανά στο προσκήνιο. Είτε πιστεύετε είτε όχι σε αυτήν, δεν έχει μεγάλη σημασία. Εφόσον τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο, θα αναγκαστούν να προσαρμοστούν στους κανόνες. Μπορεί, για παράδειγμα, να διαφωνείτε με τη χρήση της μάσκας στην τάξη και είναι δικαίωμά σας, ωστόσο δεν βοηθάει κάπου να το εκφράζετε στο παιδί σας. Διευκολύνετε τόσο το ίδιο, ώστε να νιώθει ότι είναι μέρος του συνόλου, όσο και τους εκπαιδευτικούς του, ώστε να μην χρειάζεται να του κάνουν παρατηρήσεις. Αγοράστε του μάσκες που να του αρέσουν, ώστε να θέλει να τις φοράει. Φορέστε κι εσείς τη δική σας όπου είναι απαραίτητο, για να του δώσετε το καλό παράδειγμα. Και φυσικά μάθετέ του να ζητάει ένα μικρό διάλειμμα, όποτε νιώθει ότι το έχει ανάγκη.

6. Βρείτε μαζί τρόπους να αποφορτίζεστε

Σε μια τόσο απαιτητική καθημερινότητα, η ανάγκη αποφόρτισης γίνεται ακόμη πιο έντονη. Αφήστε τις οθόνες, που είναι η εύκολη λύση, και στραφείτε στην άσκηση: κάντε διατάσεις, δοκιμάστε ασκήσεις γιόγκα ή πιλάτες, βάλτε μουσική και χορέψτε… Κυρίως μείνετε σε επαφή με τη φύση: περπατήσετε το τετράγωνο, κάντε μια βόλτα στην παραλία, οργανώστε μια εξόρμηση στην εξοχή, έστω βγείτε στο μπαλκόνι και ασχοληθείτε με τις γλάστρες σας… Η άσκηση και η επαφή με τη φύση θα σας κάνουν σίγουρα να αισθανθείτε καλύτερα!

7. Κρατήστε αποστάσεις, αλλά μην απομονώνεστε

Προτρέψτε τα παιδιά να διατηρήσουν επαφή με τους φίλους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα, αξιοποιώντας την τεχνολογία (γραπτά μηνύματα, τηλέφωνα, βιντεοκλήσεις). Ειδικά τα πιο εξωστρεφή παιδιά είναι πιθανό να ζοριστούν πολύ στην περίπτωση ενός δεύτερου lockdown. Επομένως, δώστε τους τη δυνατότητα να εκτονώσουν αυτή τους την ανάγκη. Τα πιο εσωστρεφή παιδιά, από την άλλη, μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες αργότερα, όταν τελειώσει όλο αυτό. Οπότε, ενισχύστε από τώρα την κοινωνικότητά τους, ώστε να τους είναι πιο ομαλή η μετέπειτα μετάβαση.

8. Περάστε ποιοτικό χρόνο παρέα

Παίξτε με τα παιχνίδια τους, μαγειρέψτε, ζωγραφίστε, διακοσμήστε το σπίτι, διαβάστε ένα βιβλίο, ανεβάστε μια αυτοσχέδια θεατρική παράσταση, φτιάξτε τη δική σας συναυλία… Όσο φορτωμένο και να είναι το πρόγραμμά σας, βρείτε τουλάχιστον 10-15 λεπτά μέσα στη μέρα για να κάνετε κάτι που σας ευχαριστεί και τους δύο, ό,τι κι αν είναι αυτό. Είναι οι μικρές ενέσεις καθημερινής ευτυχίας. Αυτές τις στιγμές θέλετε τα παιδιά σας να θυμούνται από αυτή την περίοδο.

9. Μοιραστείτε συναισθήματα

Βοηθήστε τα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Ενισχύστε τη συναισθηματική τους ανάπτυξη με το να μιλάτε εσείς για τα συναισθήματά σας. Δώστε τους ευκαιρίες να μιλήσουν κι εκείνα (π.χ. ρωτήστε τα «Ποιο ήταν καλύτερο/χειρότερο/πιο αστείο πράγμα που έγινε σήμερα;» αντί για «Πώς πέρασες στο σχολείο;»). Ακούστε προσεκτικά τις δυσκολίες τους και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, αλλά αφήστε τα να βρουν τα ίδια τις δικές τους λύσεις, έτσι ώστε να ενδυναμωθούν και να νιώθουν ότι τα καταφέρνουν. Να θυμάστε ότι τα παιδιά εκφράζονται καλύτερα μέσα από το παιχνίδι, οπότε τέτοιες στιγμές ενδείκνυνται για να διερευνήσετε τα συναισθήματά τους.

10. Φροντίστε πρώτα εσάς

Τα παιδιά επηρεάζονται από αυτό που βλέπουν να συμβαίνει κι όχι από αυτό που τους λέμε. Αν αντιλαμβάνονται τη δική σας ανησυχία –και πιστέψτε με, την αντιλαμβάνονται– τότε θα ανησυχούν κι εκείνα. Αν νιώθετε ότι η περίοδος αυτή σάς έχει φτάσει στα όριά σας, οι καταστάσεις σας ξεπερνούν και η καθημερινότητά σας έχει δυσκολέψει υπερβολικά, αναζητήστε τη βοήθεια ειδικού. Αν δεν φροντίσετε πρώτα τη δική σας ψυχική υγεία, πώς θα καταφέρετε να φροντίσετε την ψυχική υγεία του παιδιού σας;