ΓΕΤΙ Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΑΚΟΜΗ

Κείμενο και εικονογράφηση του βιβλίου: Μαρίνα Γιώτη

Εκδόσεις: διόπτρα

Ο Γέτι είναι ο φανταστικός φίλος ενός αγοριού. Το ακολουθεί σε όλες τις δραστηριότητες και μπορεί να πει μόνο μια λέξη! Τη λέξη ΑΚΟΜΗ. Σιγά σιγά το αγόρι ανακαλύπτει πως αυτή η λέξη έχει την ικανότητα να μεταμορφώσει τη ζωή του καθώς όταν τη χρησιμοποιεί, ο ίδιος του προσπαθεί, το μυαλό του δυναμώνει και στο τέλος τα καταφέρνει.

Το βιβλίο εμπνέεται από τη θεωρία Growth Vs Fixed Mindset η οποία βασίζεται στις έρευνες της ψυχολόγου Carol Dweck. Στο βιβλίο της Mindset: The New Psychology of Success, μας μιλάει για δύο είδη νοοτροπίας: τη σταθερή νοοτροπία (fixed mindset)  και τη νοοτροπία ανάπτυξης (growth mindset).

Ποιες είναι οι συνέπειες της σκέψης ότι η νοημοσύνη, η προσωπικότητα και οι σκέψεις είναι κάτι σταθερό σε αντίθεση με κάτι που μπορεί να αναπτυχθεί;

Κατά τη σταθερή νοοτροπία (fixed mindset) οι ικανότητες των παιδιών θεωρούνται αμετάβλητες και αυτό οδηγεί σε μια τάση να αποφεύγουν τις προκλήσεις και να τα παρατάνε εύκολα στα εμπόδια. Η έννοια της προσπάθειας δε βρίσκεται στο επίκεντρο, ενώ τα ταλέντα και η “εξυπνάδα” θεωρούνται σαν κάτι που κληρονομήθηκαν και δεν μπορούν να αλλάξουν. Η επιβράβευση θεωρείται επισφράγιση της έμφυτης νοημοσύνης τους, ενώ η αποφυγή της αποτυχίας και το κυνήγι της επιτυχίας είναι ένας τρόπος να μείνουν ασφαλείς στη ζώνη άνεσης (comfort zone). Η κριτική δε λαμβάνεται υπόψη και η επιτυχία των άλλων θεωρείται απειλή. Ως αποτέλεσμα, μπορούν να σταθεροποιηθούν νωρίς και να επιτύχουν λιγότερα από το πλήρες δυναμικό τους.

Σύμφωνα με τη νοοτροπία ανάπτυξης (growth mindset) η νοημοσύνη και οι ικανότητες των παιδιών μπορούν να αναπτυχθούν και αυτό οδηγεί σε μια επιθυμία να μαθαίνουν, ν’ αγκαλιάζουν τις προκλήσεις και να εξακολουθούν να υφίστανται ενόψει των αποτυχιών. Η συνεχής προσπάθεια, αφοσίωση και πρακτική εξάσκηση είναι μέρος αυτής της νοοτροπίας ενώ υπάρχει δεκτικότητα στην κριτική, η οποία χρησιμοποιείται εποικοδομητικά. Τα παιδιά βρίσκουν μαθήματα και έμπνευση στην επιτυχία των άλλων. Σαν αποτέλεσμα, φτάνουν σε ολοένα και υψηλότερα επίπεδα επίτευξης. Όλα αυτά τους δίνουν μια μεγαλύτερη αίσθηση ελεύθερης βούλησης, βγαίνοντας έξω από το οικείο και βαδίζοντας στο καινούργιο, στο άγνωστο γι’αυτά, ακόμη.

Σε μια ομιλία της στο Tedx, η ψυχολόγος Carol Dweck αναφέρεται σε ένα γυμνάσιο στο Σικάγο όπου οι μαθητές έπρεπε να περάσουν ένα συγκεκριμένο αριθμό μαθημάτων για να αποφοιτησουν, και στην περίπτωση που δεν περνούσαν ένα μάθημα, έπαιρναν το βαθμό “Όχι ακόμα”. Μία τέτοια αξιολόγηση δείχνει σαφώς ότι είναι σε μια καμπύλη μάθησης, σε μια εξέλιξη, δίνοντάς τους ένα μονοπάτι για το μέλλον..

Όλοι εμείς οι ενήλικες εκπαιδευτικοί, γονείς και όχι μόνο, καλούμαστε να επαινούμε όχι μόνο τη νοημοσύνη και το ταλέντο, αλλά τη διαδικασία στην οποία συμμετέχουν τα παιδιά: την προσπάθειά τους, την εστίασή τους, την επιμονή και τη βελτίωσή τους. Αυτός ο έπαινος διαδικασίας δημιουργεί  παιδιά που είναι ανθεκτικά και συνεχίζουν ν’ανακαλύπτουν νέους κόσμους παρόλες τις προκλήσεις που συναντούν.